زری خوشکام
زری خوشکام
زری خوشکام که با نام زهرا حاتمی نیز در محافل سینمایی شناخته می شود،بازیگر زن سینما و تلویزیون در سال های قبل از انقلاب و همسر علی حاتمی کارگردان برجسته سینما است. در سال های بعد از انقلاب نیز، وی با نام زهرا حاتمی تنها در معدود آثاری حاضر شد که به نوعی با همسر و خانواده اش در ارتباط بودند. عمده فعالیت های سینمایی او به دو سال آغازین فعالیتش در سینما یعنی در سال های ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ بازمی گردد. کاراکتر سینمایی او پس از ازدواجش با علی حاتمی دگرگون شد و از آن پس حضور او در سینما کمرنگ گردید. او هم اکنون ساکن تهران است و امور مربوط به آثار همسر مرحومش را به دقت پیگیری می کند.
افشاگریهای زری خوشکام همسر علی حاتمی دو دهه بعد از مرگ همسر⇐قصه اصلی «هزاردستان» آن چیزی نبود که روی آنتن رفت!!/پنجاه هزار تومان پول مرا سر فیلمبرداری «هزاردستان» خوردند!!/بابت دو فیلمی که از دل «هزاردستان» درآوردند حتی یک ریال به ما نپرداختند!!/در میانه تولید «هزاردستان» نامه ممنوع‌التصویری‌ام آمد/چرا بازیگری مرا ممنوع کردند درحالی که پیش از انقلاب اسلامی، در خودم انقلاب کرده بودم؟!/ممنوع‌التصویرم کردند اما کم نیاوردم و شدم سرآشپز فیلم «کمال‌الملک»!/نگذاشتم همسرم بفهمد زندگی با خواهر معلول ذهنی‌اش چقدر دشوار است!
البته علی قدرشناس بود و اینها را می‌فهمید، همان ایام در چندین گفت‌وگویی که داشت و هنوز بریده‌جرایدش را دارم گفته بود اگر آن‌قدر که زری به من رسیدگی کرد من به او می‌رسیدم، می‌شد از زری فروغ ثانی ساخت؛ آن‌روزها من شعر می‌گفتم، مقاله و قصه می‌نوشتم و… حتی علی برخی قصه‌هایم را که می‌خواند می‌گفت لابد فلان کتاب مثلا «خرمگس» را خوانده‌ای و روی تو تأثیر گذاشته که چنین قصه‌ای نوشته‌ای، درحالی‌که آن روزها من واقعا کتاب‌هایی را که می‌گفت نخوانده بودم. خوشکام با اشاره به روزهای ممنوع التصویری بیان داشت: وقتی ممنوع‌التصویرم کردند، خیلی غصه خوردم که آخر به چه دلیل؟ زنی که این‌قدر از خودگذشتگی داشته چرا باید از کاری که عاشقانه دوستش دارد محروم شود؟ من که قبل از انقلاب اسلامی ۵۷، در خودم انقلاب کردم، آن زمان دستمزدهای ۲۰۰هزارتومانی را نپذیرفتم و خیلی کارها کردم که فقط زندگی‌ام را حفظ کنم!! بعد از ممنوع‌التصویری نمی‌توانستم از سینما دور باشم.
«سیمای زنی در دوردست»، «در دنیای تو ساعت چند است» و «شعله ور» سه فیلمی هستند که زری خوشکام بعد از رفع ممنوع التصویری در آنها ایفای نقش کرده است؛ فیلمهایی که هیچ کدام با اقبال عام مخاطبان روبرو نبوده اند و برای همین شاید هنوز خیلیها نفهمیده اند که زری خوشکام به عرصه بازیگری بازگشته است. به اتفاق دو دوست عزیزم از هفت صبح مشغول کار می‌شدیم و غذایی کم‌حجم اما پرانرژی و با کیفیت عالی برای سر صحنه آماده می‌کردیم و به همراه دسر و نوشابه داخل جعبه‌های بسیار شیک و زیبایی که علی طراحی کرده بود، سر صحنه می‌فرستادیم. آن زمان مشغول ساخت آلونکی بودم، علی سر صحنه آجر کم آورده بود، از من خواست که هرچه سریع‌تر آن را سر صحنه بفرستم که در نهایت هیچ پولی بابت آن پرداخت نکردند… قرار بود خانه‌ای بسازم تا سقف بالای سرمان باشد.
قبل از رسیدن به کاخ با صحنه‌های وحشتناکی مواجه می‌شدیم که تمام حس و حال بازیگری و فرورفتن در نقش را از ما می‌گرفت، باید مدت‌ها تمرکز و گاهی گریه می‌کردیم تا کمی از تألمات و تأثر درونی‌مان کم می‌شد. چون همیشه اجاره‌نشین بودیم، آن خانه هم طی زمانی که شهرک (سینمایی) ساخته می‌شد ۱۰ تا ۱۲ سال طول کشید و چون با بی‌پولی پی‌درپی مواجه بودیم دائم کار می‌خوابید و کارگرها پول‌شان را می‌خواستند. علی آنجا دفتری گرفت و دکوراتورهای ایتالیایی ماکت‌های دکور را ساختند، اما انقلاب که شد هیچ‌کدام حاضر نشدند به ایران بیایند و این دکور بعدها توسط زنده‌یاد خاکدان در ایران اجرا شد.
بیوگرافی و عکس های زری خوشکام (زهرا حاتمی) بازیگر قدیمی
زری خوشکام بازیگر قدیمی ایرانی و همسر علی حاتمی کارگردان سینما و مادر لیلا حاتمی بازیگر و مادر همسر علی مصفا کارگردان و بازیگر را در سایت حرف تازه با بیوگرافی و عکس های شخصی از قبل از انقلاب تا امروز و آثار فیلم های قبل از انقلاب و ماجرای عاشقی و ازدواج و ممنوع التصویری او را بخوانید. بدین ترتیب جدای از اولین تجربه اش در بازی در مقابل ناصر ملک مطیعی، بازی در کنار محمدعلی فردین و ایرج رستمی در فیلم مرد و بازی در برابر بهروز وثوقی و بهمن مفید در فیلم رشید و بازی در برابر سعید راد و محمدعلی جعفری در فیلم الکلی و بازی در برابر ایرج قادری در فیلم توبه و ….
آدمک (۱۳۵۰) کلبه‌ای آنسوی رودخانه (۱۳۵۰) الکلی (۱۳۵۰) رشید (۱۳۵۰) مرد هزار لبخند (۱۳۵۰) توبه (۱۳۵۱) تپلی (۱۳۵۱) خواستگار (۱۳۵۱) جهان پهلوان تختی (۱۳۷۶) تهران روزگار نو (۱۳۷۸) سیمای زنی در دوردست (۱۳۸۲) در دنیای تو ساعت چند است؟ (۱۳۹۳) شعله‌ور (۱۳۹۵). بعد از گذشت سال‌ها، اولین تجربهٔ جدی زری خوشکام در سینمای بعد از انقلاب که باز هم با عنوان زهرا حاتمی صورت گرفت، بازی در فیلم «سیمای زنی در دوردست»، به کارگردانی دامادش علی مصفا در سال ۱۳۸۲ و در دنیای تو ساعت چند است در سال ۱۳۹۳ بود. در این سریال وی نقش آمینه اقدس، عروس نورچشمی خان مظفر (با بازی عزت‌الله انتظامی) را ایفا می‌نمود که خان مظفر برای پیدا کردن قطعه‌ای از جواهرات گمشدهٔ او، زمین و زمان را به هم می‌دوزد.
زری خوشکام در سال‌های بعد از انقلاب با عنوان زهرا حاتمی به زندگی خود ادامه داد و بازی در برخی قسمت‌های مجموعه تلویزیونی هزاردستان از معدود بازی‌های او در سال‌های بعد از انقلاب بود. زری خوشکام پس از تولد تنها فرزندشان لیلا در مهرماه سال ۵۱ عملاً از سینما کنار کشید و تا قبل از انقلاب تنها در یک نقش یعنی نقش خانم عزت الدوله در سریال سلطان صاحبقران ظاهر شد. یک‌دفعه نامه‌ای به دست آقای حاتمی از شبکه رسید که از ممنوع‌بودن نمایش چهره من خبر می‌داد و در آن گفته شده بود دیگر من در ادامه پروژه همکاری نداشته باشم. اکثر فیلم‌هایش را به‌شدت دوست دارم اما شاید «حاجی واشنگتن»، «سوته‌دلان»، «مادر» و «کمال‌الملک» برایم رنگ‌وبویی دیگر دارند.
زری خوشکام (زهرا حاتمی)
در واقع استعداد او در بازیگری (که بعدها منتقدینی چون علیرضا نوری زاده او را از با استعدادترین بازیگران زن سینمای ایران بخوانند)، در کنار زیبایی و بی‌پروایی در پذیرش نقش‌های هنجار شکنانه، انبوه پیشنهادها را برای بازی در فیلم‌های فارسی به جانبش روان کرد و بدین ترتیب در همان نخستین سال‌های فعالیتش در سینمای ایران علاوه بر شرکت در تعداد زیادی فیلم، بازی در برابر اغلب ستارگان مرد و جوان اول‌های فیلمفارسی را تجربه کرد: از جمله بازی نقش‌های مقابل ناصر ملک‌مطیعی در فیلم «کلبه‌ای آنسوی رودخانه»، محمدعلی فردین و ایرج رستمی در فیلم «مرد هزار لبخند» (ساخته سیامک یاسمی ،1350)، بهروز وثوقی و بهمن مفید در «رشید» (ساخته پرویز نوری، 1350)، سعید راد و محمدعلی جعفری در فیلم «الکلی» (ساخته محمدعلی جعفری، 1350)، و ایرج قادری در فیلم «توبه» (ساخته اسمعیل پورسعید، 1351).
در آبان‌ماه 1350، خبری عجیب محافل سینمایی ایران را تکان داد و آن خبر، خبرِ ازدواج علی حاتمی (عباس‌علی حاتمی) جوان‌ترین و کم‌سن‌وسال‌ترین کارگردان و سناریست سینمای فارسی که در آن روزها با ساختن اولین فیلم‌های ریتمیک و موزیکال سینمای ایران، یعنی «حسن کچل» و «باباشمل» راهی تازه در سینمای ایران گشوده بود، با زری خوشکام ستاره‌ای که خیلی زود در سینما درخشید و در فیلم‌های متعددی شرکت جست، بود. پس از انقلاب ایران (1357)، گرچه زری خوشکام سال‌ها بود که با کنار کشیدن از سینما به زنی عادی و همسری وفادار برای علی حاتمی تبدیل شده بود، اما با توجه به شرایط جدید کشور هویت تازه‌ای را برای خود برگزید و بدین ترتیب با توجه به نام خانوادگی همسرش نامش را به زهرا حاتمی تغییر داد.
وی در این سال‌ها همچنین در فیلم‌های هنری متفاوت و موسوم به موج نوی سینمای ایران نظیر «آدمک» (ساخته خسرو هریتاش، 1350)، «تپلی» (ساخته رضا میرلوحی، 1351 بر اساس موش‌ها و آدم‌ها، نوشته جان اشتاینبک) و «خواستگار» (ساخته علی حاتمی، 1351) نیز ظاهر گردید. آخرین حضور سینمایی زهرا حاتمی در فیلم در دنیای تو ساعت چند است؟ (1394، اولین ساخته بلند صفی یزدانیان) به نقش حوا خانم در کنار داماد و دخترش بوده‌است و پس از آن در کنار امین حیایی در فیلم شعله‌ور (1395، حمید نعمت‌الله) نیز نقش‌آفرینی کرد. پس از این ازدواج، برای مدتی حدود سه ماه رسانه‌ها خبر موثقی از زری خوشکام و علی حاتمی نداشتند تا اینکه سه ماه بعد و در بهمن‌ماه 1350، علی حاتمی طی مصاحبه‌ای با مجلهٔ اطلاعات هفتگی (شماره 1572) خبر ازدواج خویش با زری خوشکام را تأیید کرد.
